Selin Yeleser - A Turning Point in the Formation of the Kurdish Left in Turkey: The Revolutionary Eastern Cultural Hearths (1969 – 1971)

An abstract of the thesis of Selin Yeleser for the degree of Master of Arts from the Atatürk Institute for Modern Turkish History to be taken January 2011

A Turning Point in the Formation of the Kurdish Left in Turkey: The Revolutionary Eastern Cultural Hearths (1969 – 1971)

This thesis scrutinizes the initial step in the formation of an autonomous Kurdish left movement, the Revolutionary Eastern Cultural Hearths, following the social mobilization in Turkey in the late 1960s. The dissociation of the Kurdish left from Turkish left organizations was facilitated by the radicalization of social movements and the crisis in the Turkish left accompanied by the discontent with the propositions put forward by the official ideology. The influence of socialism shaped the general outlook of the organization while attention to ethnic problems increased gradually. This study argues that the Hearths were the first legal autonomous Kurdish organizations that brought socialism and the ethnic question together, founded on the basis of ethnic considerations by the leadership of the Kurdish youth having mostly socialist orientations. Considering the aspects to gather all Kurdish people regardless of their political affiliations and to take hold in daily lives of people, this study poses the question that whether the Hearths became the first ethnic-based mass organization with socialist orientations. Since the elaboration of the problems pertaining to the eastern parts of Turkey was mostly confined to economic terms in the period, this thesis states that the Hearths brought about the ethnic dimension of these problems. Albeit with the evident remnants with economic-led arguments inherited from the Turkish left, this study reveals the rising interest of the Hearths in Kurdish nationality, language, history and literature. Methodologically, the publications and the trial documents, accompanied by the interviews, constitute the primary sources of this study contents of which reveal the diverging path of the Kurdish left in organizational terms from the Turkish one. Though the trial process of the Hearths was regarded as the sole legacy upon the Kurdish movement in Turkey, this thesis, conceding its ultimate significance, revises the Hearths as the first organization to have departed organizationally from the Turkish left while retaining the juxtaposition of socialist and ethnic considerations.

Atatürk Ilkeleri ve Inkilap Tarihi Enstitüsü’nde Yüksek Lisans derecesi için Selin Yeleser tarafından Ocak 2011’de teslim edilen tezin kısa özeti

Türkiye’de Kürt Solunun Olusumunda Bir Dönüm Noktası: Devrimci Doğu Kültür Ocakları (1969 – 1971)

Bu tez,1960’ların sonunda yükselen sosyal hareketliliği takip eden dönemde özerk bir Kürt sol hareketinin olusumundaki baslangıç adımını Devrimci Doğu Kültür Ocakları üzerinden incelemektedir. Toplumsal mücadeledeki radikallesme ve Türk solundaki kriz, resmî ideoloji dâhilinde öne sürülen düsüncelerden duyulan rahatsızlıkla birlikte Kürt solunun ayrılığını ilerletmekteydi. Sosyalizm etkisi örgütün genel görünümünü sekillendirirken etnik sorunlara yönelik ilgi de zamanla artmıstır. Bu çalısma DDKO’ların, çoğunlukla sosyalist eğilimli Kürt gençliği liderliği ile etnik görüsler temelinde sosyalizm ve etnik meseleyi bir araya getiren ilk legal özerk Kürt örgütü olduğunu iddia etmektedir. Bu tez, siyasi bağlardan bağımsız olarak tüm Kürt halkını toplamayı ve onların günlük yasamlarında yer etmeyi amaçlayarak, DDKO’ların sosyalist eğilimli ilk etnik-temelli kitle örgütü olup olmadığı sorusunu öne sürmektedir. Türkiye’nin doğu bölgelerine ait sorunların ele alınısı bu dönemde çoğunlukla iktisadi terimlerle kısıtlandığından, bu tez DDKO’ların bu sorunların etnik boyutunu öne çıkardığını belirtmektedir. Türk solundan miras alınmıs iktisat-odaklı argümanlardan olusan asikâr kalıntılara rağmen, bu çalısma, DDKO’ların Kürt milliyeti, dili, tarihi ve edebiyatı üzerinde artan ilgisini ortaya çıkarmaktadır. Yöntemsel olarak, Ocakların yayınları ve dava belgeleri, mülâkatlar ile birlikte, bu çalısmanın birincil kaynaklarını olusturmakta olup bunların içerikleri örgütsel açıdan Kürt solunun Türk solundan ayrısma yolunu ortaya çıkarmaktadır. DDKO’ların dava süreci Türkiye’deki Kürt hareketi üzerinde yegâne bir miras olarak addedilse de, bu tez, bunun nihaî öneminin hakkını vererek, DDKO’ları bir yandan sosyalist ve etnik görüslerin birlikteliğini muhafaza ederek Türk solundan örgütlesme açısından ayrılan ilk örgüt olarak ele almaktadır.

English