Abstract : “Labor Process in the Service Sector: The Case of Tourism Service Workers in Holiday Villages on the Southern Coast of Turkey, 1980-2012”

Hüseyin Yener Erköse, Doctoral Candidate at the Atatürk Institute

for Modern Turkish History at Boğaziçi University, 2017

Assoc. Prof. Berna Yazıcı, Dissertation Advisor

This dissertation examines employment and working conditions of tourism service workers employed in mass tourism-oriented holiday villages located in Manavgat (Antalya) and Fethiye (Muğla). By focusing on workplace and the production character of holiday villages, the research explores the relations of service production from the workers’ perspective. By utilizing Marxism inspired Labor Process Theory (LPT), it aims to reveal the dynamics of industrialization in the services. Thus, it contributes to the understanding of labor process in the growing services, bringing the perspective of a developing country.

     The study argues that the industrialization in the tourism services that are provided in holiday villages is a factor of increasing competition that came with a change in the marketing strategy of tourism enterprises in the mid-1990s. Consequences of this change on the labor control model employed by capital, on employment and working conditions, on workers’ skills, and on the workers’ response to capital’s increasing pressure are at the center of this study. Besides industrialization, the study argues that in a time of the rise of services and flexible production, capital intensifies and diversifies control over labor while labor continues to resist in various forms within a structurally antago-nistic relationship.

     This study is based on ethnographic research. It incorporates in-depth interviews with service workers as well as participant observation, which included formal employment in one of these holiday villages.

                                                                                                                                                                                   134,161 words

 Özet : “Hizmet Sektöründe Emek Süreci: Türkiye’nin Güney Sahillerindeki Tatil Köylerinde Çalışan Turizm Hizmet İşçilerinin Durumu, 1980-2012”

Hüseyin Yener Erköse, Doktora Adayı, 2017

Boğaziçi Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü

Doç. Dr. Berna Yazıcı, Tez Danışmanı

Bu tez Manavgat (Antalya) ve Fethiye (Muğla)’daki kitle turizmine yönelik tatil köylerinde çalışan turizm hizmet işçilerinin istihdam ve çalışmaşartlarını araştırır. Tatil köylerinin işyeri ve üretim yeri olma özelliklerini vurgulayarak buralarda gerçekleşen hizmet üretim

ilişkilerini işçilerin bakış açısından inceler. Marksgil Emek Süreci Teorisini kullanarak, hizmet sektöründeki endüstrileşme temayülünü ortaya koymayı hedefler. Böylece, gelişen bir ülkede hızla büyüyen bir sektör içinden, hizmet sektöründe sermaye-emek ilişkilerini anlamaya katkı sunar.

Bu çalışma tatil köylerindeki turizm hizmetlerinde görülen endüstrileşmenin, turizm firmalarının 1990’lı yılların ortalarında pazarlama stratejilerinde yaptıkları değişiklik sonucu yükselen rekabetin bir unsuru olduğunu savunur. Bahsi geçen değişim sonucunda sermayenin emeküzerinde uyguladığı kontrol yöntemleri, istihdam ve çalışma kosulları, işçilerin becerileri ve vasıflarıyla isçilerin sermayenin artan baskısına verdigi tepkiler bu çalışmanın ana konularıdır. Bu bağlamda bu tez, hizmet sektörünün ekonomide ağırlığının arttığı ve esnek üretimin yaygınlaştıgı bir dönemde, sermayenin emek üzerindeki kontrolünü yoğunlaştırıp çesitlendirirken emeğin de farklı biçimlerde sermayeye direnmeye devam ettiğini savunur. Sermaye ve emek arasindaki bu ilişki yapısal karşıtlık içinde sürer.

Tez işyerleri olan tatil köylerinde yapılan etnografik saha araştırmasına dayanır.

Araştırma bir yandan hizmet işçileri ile gerçekleştirilen derinlemesine mülakatları, bir yandan da bu tatil köylerinden birinde iki aylık bir formelçalışma hayatının da yer aldığı katılımcı gözlem metodunu içerir.

                                                                                                                                                                                      134,161 kelime