This thesis deals with the influence of the Jadid movement of the Volga Tatars in the formation of the Ottoman protectionist economic thought. It analyzes the subjects of the economic and cultural history of the Volga Tatars, their intellectual approach to the economic issues shaped around the Jadid movement under the effects of the Russian modernization in the second half of the nineteenth century, and its influence on the development of the Ottoman protectionist economic thought through a Jadidist Volga Tatar intellectual named Akyiğitzade Musa who migrated to the Ottoman Empire in the 1880s. The thesis is consisted of 3 chapters, and in the first chapter, the development of the Jadidist approach to the economic issues is analyzed with the factors which contributed to its development. In the second chapter, the moderniza-tion of the Ottoman economic thought is reviewed until the development of the Ottoman protectionism with the contribution of Akyiğitzade Musa who migrated to the Ottoman Empire when there was a hea-ted debate between the supporters of free trade and protectionism. In the last chapter, the contribution of Akyiğitzade Musa to the Ottoman protectionist thought is examined in the lights of these two chapters.

Bu tez, Volga Tatarlarının Cedid hareketinin Osmanlı korumacı iktisadi fikirlerinin oluşması üzerindeki etkisini ele almaktadır. Tez, Volga Tatarlarının ekonomik ve kültürel tarihi ekseninde, 19. yüzyılın ikinci yarısında şekillenen Cedid hareketinin iktisadi meselelere entelektüel yaklaşımlarını ve bu etkenlerin Osmanlı korumacı politikalarının gelişimi üzerindeki etkisini, 1880'lerde Osmanlı İmparatorluğu'na göç etmiş Cedidçi bir Volga Tatar aydını olan Akyiğitzade Musa üzerinden analiz etmektedir. Üç bölümden oluşan bu tezin ilk bölümünde, Cedid hareketinin iktisadi meselelere yaklaşımı, bu yaklaşımın gelişimine katkı sağlayan faktörler ile birlikte analiz edilmektedir. İkinci bölümünde ise Cedidçi aydın Akyiğitzade Musa'nın katkılarıyla Osmanlı iktisadi korumacılığının gelişimine kadar olan iktisadi fikirlerin modernleşmesi süreci incelenmektedir. Son bölümde ise bu iki bölümün ışığında Akyiğitzade Musa'nın Osmanlı korumacı fikirlerine katkılarından bahsedilmektedir.