Orta Ölçekli Güçlerin Askeri Güç Yayma Kapasitesinin Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği

Prof. Dr. Emel Parlar Dal'ın 25 Ekim 2024 Cuma günü saat 14.00'da, Boğaziçi Üniversitesi Atatürk Enstitüsü'nde gerçekleştireceği "Orta Ölçekli Güçlerin Askeri Güç Yayma Kapasitesinin Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği"  isimli konuşmasına davetlisiniz. Seminere Üniversite dışından katılmak isteyenlerin 24 Ekim 2024 Perşembe günü mesai bitimine kadar emir.kucuk@bogazici.edu.tr adresine e-mail atmaları gerekmektedir.

Özet

Büyük güçlerin askeri güç yayma (AGY) kapasitesi, teknoloji edinimi, askeri yenilikler ve devlet ile finansal kapasite açısından orta ölçekli güçlere (OG) göre üstündür. Ancak OG'ler, uluslararası politikada artan etkileri sayesinde AGY kapasitelerini geliştirmeye başlamıştır. Bu doğrultuda, bu sunum, AGY'ye dair alternatif bir açıklama sunmayı amaçlamakta ve OG'lerin AGY'sinin bölgesel ve uluslararası düzeyde güç dengesi ve savaş üzerindeki etkilerini değerlendirmek için yeni bir teorik çerçeve olan Askeri Güç Yayma Kapasitesi'ni (bundan böyle AGYK) tanıtmaktadır. Sunum üç bölümden oluşmaktadır. İlk olarak, askeri güç yayılması ve orta düzeydeki devletlerin askeri güç yayılımına dair mevcut teorik çerçeveleri inceliyoruz. İkinci olarak, Türkiye'nin savunma sanayisinin tarihsel gelişimini ele alıyoruz. Üçüncü olarak, AGYK çerçevemizi tanıtıyor ve bunu Türkiye örneği üzerinde test ediyoruz. Burada beş katmanlı bir AGYK çerçevesi öneriyoruz. Bu katmanlar şu belirleyici faktörlere dayanmaktadır: 1) Sürdürülebilir Finansal ve Devlet Kapasitesi, 2) Jeopolitik ve stratejik rekabetler, 3) İç koşullar, 4) Sivil-Asker pazarlık düzeyleri, ve 5) Bölgesel ve küresel güç statüsüne yönelik hedefler. Sonrasında Türkiye'nin 1990'lardan bu yana AGYK'sini beş katmanlı çerçevemiz dahilinde inceleyerek AGY'sinin değişen uluslararası güvenlik ortamı üzerindeki etkilerini değerlendireceğiz.

Özgeçmiş

Emel Parlar Dal, Marmara Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde profesördür. Doktora derecesini Paris 3 Sorbonne Nouvelle Üniversitesi’nden (2009) Uluslararası İlişkiler alanında almıştır. İsviçre Hükümeti Bursu ile 2010-2011 akademik yılında Cenevre’deki Uluslararası ve Kalkınma Çalışmaları Enstitüsü’nde araştırma yapmıştır. 2013 yılında Oxford Üniversitesi St. Anthony’s College Orta Doğu Merkezi’nde misafir araştırmacı olarak bulunmuştur. AB Komisyonu’nun Jean Monnet Kürsüsü (2020-2023) ve Jean Monnet Mükemmeliyet Merkezi (2022-2025) ödüllerine layık görülmüştür. Ayrıca sırasıyla Kore Çalışmaları Akademisi’nden (2020-2022) ve NATO Kamu Diplomasisi Bölümü’nden (2020-2021) araştırma yardımları almıştır.