An absract of the Thesis of Asli Duru for the degree of Master of Arts from the Atatürk Institute for Modern Turkish History to be taken September 2006

Apartmentalization and Middle Classness: Urban Socio-spatial Change in the period 1950s-1970s

The Turkish experience of the housing issue makes possible the display of remarkable ways, interrelations between individuals and their residential practices as well as the functional necessities developed within the context of republican modernism. During the rapid urbanization era in Turkey the home as concept and physical unit has been transformed in accordance with the changing social and physical norms and values of living. This study aims to explore the specific material and social ways, apartment home as subjective experience in the period 1950s and the 1970s provided the domain for the urban population to experience change in their subjective capacities and become middle class. The main issue the study questions is whether and to what extent the spatial chaos the processes of unplanned/spontaneous urbanization and residential change have caused in the physical environment, has its counterpart in the minds of dwellers in their becoming middle class.

Atatürk Ilkeleri ve Inkilap Tarihi Enstitüsü’nde Yüksek Lisans derecesi için Asli Duru tarafindan Eylül 2006’da teslim edilen tezin kisa özeti

Apartmanlasma ve Orta Siniflasma: 1950 ve 1970’lerde Toplumsal ve Mekansal Kent Degisimi

Fiziksel ünite ve kavram olarak “ev,” Türkiye’deki hizli kentlesme süreçlerinde dünyaya bakisin, degerlerin ve sosyal ve fiziksel yasam normlarinin da degisimiyle dönüsüme ugramistir. Degerlerin, yasam tarzlarinin ve bunlara dair sembollerin mekânsallastigi alan ve iliski süreçleri olarak ev, özneler ve yasam deneyimleri arasindaki iliskileri analiz etmede kilit bir ara-yüzdür. Türkiye’de1950’lerden itibaren yayginlasan yap-satçi apartmanlarin baskin kentsel konut tipolojisi olarak gelismesi de bu tür bir analizi dogrulayacak bir baglam sunmaktadir. Türkiye’de varligi çok daha eskiye dayanmasina ve çoklu aile yasaminin Türk aile yasantisina uymamasi nedeniyle toplum tarafindan yadirgandigi halde, apartmanlar, kirsal göç sonucu ortaya çikan konut sorunu baglaminda dönemin diger yaygin konut alternatifi olan gecekondularla beraber çestli eksenlerle bölünmüs ikili bir kentli yasam algisinin yeniden üretildigi mekânlar olmustur. “Modern yasama” ekseninde apartman daireleri sadece gecekondularda ikamet eden “yeni gelenler” için degil “kent kökenliler” için de “modern aile yasami”ni mümkün
kilan üniteler olarak algilanmistir. Bu çalisma, hizli kentlesme baglaminda baskin kentli konut tipolojisinin apartmanlar olarak dönüsümünü, evsel mekanlarda, aile iliskilerinde ve tüketim biçimlerinde benzeserek anonim bir kentli “orta hallilik” idealinin olusumunu ve bunlarin yapili çevre-birey ekseninde yarattigi yogunluklu olarak toplumsal cinsiyet temelli çeliskileri analiz etmeyi amaçlamaktadir.