Bilge Seçkin - Staging the Revolution: The Theatre of the Revolution in the Ottoman Empire 1908-1909

An abstract of the thesis of Bilge Seçkin for the degree of Master of Arts degree from the Atatürk Institute for Modern Turkish History to be taken September 2007

Staging the Revolution: The Theatre of the Revolution in the Ottoman Empire 1908-1909

This study scrutinizes the role of theater in the transformation of the public sphere and its political character by focusing on the “theater epidemic” that emerged immediately after the 1908 Revolution. This period is conceptualized as the “theater of revolution” which started with the first performance of Besa by Semsettin Sami and ended first with the ban of Sabah-i Hürriyet and finally with the 31 March Affairs. In this period in which mass politics emerged was distinctive from the previous and following eras, theater was used as an effective vehicle in the transformation of the public sphere, mobilization of the masses and intervening in the actual daily politics. In this regard, the performances of the plays are taken into account as a social and political phenomenon, rather than a literary text. These performances forms the main subject of this thesis were social, political and mass events, which reflected the revolutionary aspects of the period. However, these performances are undermined by the conventional historiography with the claim that they do not have “artistic” value. The performances of Besa, Vatan, and Sabah-i Hürriyet, which are the representatives of the genre of revolutionary plays, became political and social events such as a mass pageant, a festival or a demonstration. In this respect this study includes one of the main components of theater, the audiences, in the analysis by criticizing the conventional theater historiography. That is why, this thesis consider theater as a research area of social history rather than field of literature. The main sources of this thesis are comprised of theater critiques, new and advertisements that appeared in periodicals, memoirs and the Basbakanlik Ottoman Archives.

Atatürk Ilkeleri ve Inkilap Tarihi Enstitüsü’nde Yüksek Lisans derecesi için Bilge Seçkin tarafindan Eylül 2007’de teslim edilen tezin kisa özeti

Devrimi Sahnelemek: Osmanli Imparatorlugu’nda Devrimin Tiyatrosu 1908-1909

Bu tez 1908 Devrimi’nin hemen ardindan ortaya çikan “tiyatro salgini”na odaklanarak, tiyatronun kamuoyunun ortaya çikisi ve biçimlenmesinde oynadigi rolü ve politik niteligini incelemektedir. Semsettin Sami’nin Besa yahud Ahde Vefa oyununun sahneye konulusuyla baslayan bu salgin Sabah-i Hürriyet oyununun yasaklanmasini izleyen 31 Mart olayi ile son bulmakta ve bu tez içerisinde bu dönem “Devrimin Tiyatrosu” olarak kavramsallastirilmaktadir. Kendinden önceki ve sonraki dönemden radikal bir biçimde ayrilan, kitlelerin politiklestigi ve politikanin kitlesellestigi bu dönem içerisinde tiyatro kitlelerin mobilizasyonunda, kamuoyunun biçimlendirilmesinde, gündelik politikaya müdahale etmenin etkin bir araci olarak kullanilmistir. Bu kavramsallastirma içerisinde tiyatro metinlerinden ziyade sosyal ve politik birer olgu olarak oyunlarin performanslari ele alinmistir. Döneme iliskin tarih yaziminda sanatsal degere haiz olmadiklari sebebiyle göz ardi edilen bu performanslar aslinda dönemin devrimsel niteligini yansitan siyasal, toplumsal ve kitlesel olaylar olarak bu tezin ana konusunu olusturmaktadir. Devrim Tiyatrosu’nun örnegi olarak Besa, Vatan ve Sabah-i Hürriyet birer politik ve toplumsal vaka, birer kitle gösterisi, zaman zaman da bir festival haline gelen sahnelemeleriyle ele alinmis ve bu toplumsal olaylari mümkün kilan tiyaronun ana bileseni seyirci faktörü tarih yaziminin ana egilimin aksine analiz çerçevesine dahil edilmistir. Bu noktadan hareketle bu tez tiyatroyu bir edebiyat incelemesi alanindan ziyade toplumsal tarihin bir arastirma alani olarak ele almistir. Bu çalismanin temel kaynaklari dönemin basininda çikan tiyatro elestirileri, haber ve ilanlari, anilar ve Basbakanlik Osmanli Arsivi belgeleridir.

English