Disability in Turkey

This study attempted to find out the historical background of the disability in Turkish society and the current situation of the disabled individuals in Turkey. Basic focus has been on the Republican era. The theoretical framework of the thesis has been elaborated with a review of disability discourse and the disability rights movement. Prevailing definitions and model of disability have been mentioned and the basic concepts of this theoretical framework have been also reviewed in a critical way.

Emergence of awareness about disability in the world has been mentioned, which has been traced back to the devastating experience of the Second World War. The role of United Nations, as an international agent in the disability politics, has been analysed. Disability rights movement has also been briefly discussed. These provided a short narrative of the development of disability discourse and politics in the world.

The thesis focused on development of disability politics and the official disability discourse. State organisation pertaining to the disability has been analysed with its theoretical approach and the practical outcomes. Organisations of the disabled individuals in Turkey also have been studied. The development of disability nongovernmental organisations has been summarised.
The thesis shows that the disability perceptions in Turkey are still dominated by the medical model of disability, which renders disability into a question of medical treatment and rehabilitation, undermining its social dimension. Disabled individuals in Turkey are mostly segregated and social, political and economic exclusion still persist. 
 
Özürlülügün Tarihi: Türkiye Örnegi

Tez Türk toplumunda özürlülügün tarihi geçmisini ve özürlü bireylerin Türk toplumundaki mevcut durumunu incelemeyi amaçlamaktadir. Temel vurgu Cumhuriyet dönemi üzerindedir. Tarihsel dönem seçimi, Cumhuriyet öncesi döneme ait verilerin ve belgelerin pek bulunmamasi sebebiyle ,bir tercihten çok bir zorunluluk olmustur. Teorik çerçeve özürlülük söylemi ve özürlü haklari hareketinin gözden geçirilmesi ile gelistirilmistir. Yaygin özürlü tanimlari ve özürlülük modellerinin yani sira teorik çerçeveyi belirleyen temel kavramlar da elestirel bir bakis açisiyla incelenmistir.

Dünyada özürlülük hakkinda bir ilginin ortaya çikisina deginilmis ve bunun kökenleri Ikinci Dünya Savasi'nin yikici tecrübesine dayandirilmistir. Özürlü politikalarinda uluslararasi bir aktör olarak Birlesmis Milletler'in rolü incelenmistir. Ayrica özürlü haklari kavramini görece daha erken gündeme geldigi Amerikan Birlesik Devletleri örnegine de deginilmistir. Yeni bir sivil haklar hareketi olarak özürlü haklari hareketi de kisaca incelenmistir. Tüm bunlar, dünyada özürlülük söyleminin ve politikalarinin gelisiminin kisa bir özetini ortaya koymustur. Bu analizler özürlü politikalari ve özürlü hareketi açisindan Türkiye ve yabanci ülkeler arasinda karsilastirma imkani da saglamistir.

Tezde Cumhuriyet dönemi özürlü politikalari üzerinde durulmus, özürlülük politikalarinin ve resmi özürlülük söyleminin gelismesi incelenmistir. Özürlülere yönelik devlet örgütlenmesi teorik yaklasimi ve pratik sonuçlari açisindan incelenmistir. Türkiye'deki özürlü dernekleri de tez kapsaminda arastirilmis ve gelisimleri özetlenmistir.

Tez Türkiye'de özürlülük algilarinin hala, özürlülügü tibbi müdahale ve rehabilitasyonun konusu olarak sunan ve özürlülügün sosyal boyutunu göz ardi eden tibbi tibbi özürlülük modelinin hakimiyetinde oldugunu göstermektedir. Türkiye'de özürlü bireyler çogunlukla ayrima tabi tutulmaktadirlar ve sosyal, ekonomik ve siyasi dislama sürmektedir. Bu bireyler, insani potansiyelleri gerçeklestirme özgürlügünden mahrum durumdadirlar.