An abstract of the Thesis of Feriha Merve Alıcı, for the degree of Master of Arts from the Atatürk Institute for Modern Turkish History to be taken June 2014

Appropriate IVF vs. Inappropriate IVF : Formation of the Discursive Space of In-Vitro Fertilization in Turkey

This study analyzes the local context of Turkey in which the reproductive technology of In Vitro Fertilization (IVF) takes place. Focusing on the ways in which this global biomedical technology is understood, produced, practiced, experienced and narrativized within the locality of Turkey, this study looks at the particular formation of Artificial Insemination by Donor (AID) as an “inappropriate” technology, and the conceptualization of “conventional IVF,” where reproduction takes place between a heterosexual and married couple, as an “appropriate” technology. Looking into the legal, economic and social spheres of the practice of IVF, this thesis highlights the importance of several social processes like medicalization, economic liberalization and the formation of the nuclear family as the ideal form of social, organizational unit, to see how a global conceptive technology is shaped locally, according to the particular, contextual, discursive spaces. Avoiding essentialist explanations on the issue, this thesis looks at the intersection points of three axes – that are, the historical emergence of the nuclear family as the core organizational unit of the nation state, the conservative and family-oriented policies of the government, and the popular cultural values on issues such as motherhood, lineage, adoption and donor insemination, which are expressed repeatedly by women from different educational, social, economic and religious backgrounds. The study examines the ways in which state laws that limit the possible usages of IVF technology in Turkey to a strictly heterosexual married couple overlap with popular, cultural, moral values. Comparing the case of Turkey to Israel, Egypt, Iran, Lebanon and Greece, this thesis shows that a single, global, Western technology is formulated differently as it travels from place to place and encounters different historical, political, cultural spheres. Finally, by analyzing fourteen women’s narratives of their experience with IVF, and one woman’s telling of her experience with AID, this study pays attention to several ways in which the medical procedure of IVF is carried out on the bodies of women, stressing the conscious strategies they employ as active agents to steer their way in a hectic market of test-tube babies, scrutinizing the meanings they attach to these technologies in their local moral worlds by looking into their narratives.

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü’nde Yüksek Lisans derecesi için Feriha Merve Alıcı tarafından Haziran 2014’de teslim edilen tezin özeti

Münasip Tüp Bebek - Sakıncalı Tüp Bebek: In Vitro Fertilizasyon Teknolojisinin Türkiye’deki Söylemsel Alanının Oluşumu

Bu çalışmanın amacı küresel biyomedikal bir teknoloji olan In Vitro Fertilizasyon teknolojisini Türkiye’nin yerel bağlamında incelemektir. Bu çalışma küresel biyomedikal teknolojilerin Türkiye yerelindeki anlamlandırılma, üretim, uygulanma, deneyimlenme ve anlatılma biçimlerine bakarak, Donör aracılığıyla Yapay Döllenme (AID) teknolojisinin hangi biçimlerde “sakıncalı” olarak kodlandığını ve buna karşın heteroseksüel ve evli çiftlere uygulanan geleneksel In Vitro Fertilizasyon teknolojisinin hangi biçimlerde “münasip” bir teknoloji olarak benimsendiğini incelemektedir. Bu tez, IVF’nin uygulandığı hukuki, ekonomik ve sosyal alanlara bakarak global üreme teknolojilerinin yerelde şekillenme biçimlerini incelerken, medikalizasyon, ekonomik liberalleşme ve çekirdek ailenin ideal toplumsal yapı birimi olarak ortaya çıkışının etkilerinin altını çizer ve yerel söylemsel alanlarla ilişkilerini gözden geçirir. Konuya dair özcü açıklamalardan kaçınarak, bu tez üç eksenin kesişim alanlarına bakar. Bu eksenler, çekirdek ailenin ulus devletin temel organizasyonel birimi olarak ortaya çıkması, muhafazakar ve aile merkezli hükümet politikaları, ve farklı eğitimsel, sosyal, ekonomik ve dini tabanlara sahip olan kadınların tekrarla ifade ettiği, annelik, nesep, evlat edinme ve donör inseminasyon gibi konularda ortaya çıkan popüler kültürel değerlerdir. Tez, bu eksenlerin kesiştiği alanda, tüp bebek teknolojisinin kullanımını düzenleyen yasaların popüler kültürel kodlarla büyük ölçüde örtüştüğünü gösterir ve bu teknolojinin Türkiye’deki mümkün kullanım alanlarını kati olarak heteroseksüel ve evlilik bağı içeren alanlara iten devlet kanunlarının oluşumunu inceler. Türkiye’yi İsrail, Mısır, İran, Lübnan ve Yunanistan örnekleri ile karşılaştırarak tek bir evrensel, Batı teknolojisinin girdiği farklı mekanlarda, karşılaştığı farklı tarihsel, politik ve kültürel alanlara göre, nasıl değişik şekillerde formülize edildiğini gösterir. Son olarak on dört tane IVF sürecinden geçmiş ve bir tane AID sürecinden geçmiş kadının anlatılarını toplayarak bu çalışma, medikal süreçlerin kadınların bedenlerinde nasıl yaşandığını gösterir. Bu aşamada tez, kadınların karışık bir tüp-bebek piyasası içinde yollarını bulan aktif özneler olarak uyguladıkları bilinçli stratejilere bakmakta ve onların anlatılarını inceleyerek bireysel-ahlaki dünyalarında bu teknolojileri nasıl anlamlandırdıklarını incelemektedir.