Muratcan Zorcu - Under Meḥmed ‘Alī’s Impact: Dispatching Students to Europe in the Reign of Maḥmūd II (1830–1839)
The transformation of the Ottoman Empire throughout the nineteenth century certainly grew out of the earlier discussions of reforms. While initial steps were taken to restructure the Ottoman military, these reforms had far-reaching consequences, manifesting themselves in political and legal realms, also with clear consequences in daily life. The reign of Maḥmūd II and his reformist agenda provide a good opportunity to understand the extent of the transformation of the Ottoman Empire in this period. Traditional historiography has examined this era by emphasizing the Janissaries and the local dynasties, often seen as “obstacles to reform.” However, these internal dynamics had relationships between both themselves and the ruling elite in İstanbul. The relationship between semi-independent Meḥmed ‘Alī Pasha in Cairo and İstanbul is a subject that needs further academic investigation. When Meḥmed ‘Alī Pasha dispatched the first large mission composed of students of different identities in May 1826, the administrative power in İstanbul also sent the four members from the household of Ḫüsrev Pasha on December 14, 1830. These two actions by the those who ruled different parts of the empire show how common interaction between Cairo and İstanbul interacted with one another. When explaining the interaction, this thesis will discuss the lists of students both from İstanbul and Cairo and their identities, departure, and return dates, compiled from the archival documents. Finally, the research will contextualize the Ottoman case within a global moment of sending students abroad as exemplified by Iran and Japan.
Osmanlı İmparatorluğu’nun on dokuzuncu yüzyılda yaşadığı değişimler daha önceki yüzyıllardaki reform mirasıyla birlikte askerî niyetlerle başlayarak siyasî, hukukî ve gündelik yaşama dek uzanan birçok sahada kendini göstermiştir. On dokuzuncu yüzyıl boyunca devam eden bu değişimlerin vasıflarını ve sınırlarını anlamak için, II. Maḥmūd dönemi ve bu dönemde icra edilen reformlar önemli bir araştırma fırsatı sunmaktadır. Geleneksel tarihyazımı, Yeniçeri Ocağı ve yerel hanedanları “modernleşme çabalarına mâni olan dâhilî güçler” bağlamında incelemiştir. Aslında bu süreçte odaklanılması gereken konu, yereldeki işbu dâhilî güçlerin hem kendi aralarında hem de yönetici elitle ilişkisi olduğudur. Kahire’de yarı-bağımsız Meḥmed ‘Alī Paşa ile İstanbul arasındaki münasebet de akademik anlamda daha fazla incelenmeye gerekli bir konudur. Bu şartlar altında, Meḥmed ‘Alī Paşa ilk geniş öğrenci kafilesini Mayıs 1826’da Paris’e sevk ederken İstanbul’daki yönetim de Ḫüsrev Paşa’nın dört kulunu 14 Aralık 1830’da yine Paris’e sevk etmiştir. İmparatorluğun farklı bölgelerinin liderleri, Kahire ve İstanbul arasındaki müşterek etkileşimi paylaşırlar. İşbu tez, hem Meḥmed ‘Alī Paşa hem de II. Maḥmūd tarafından Avrupa başkentlerine gönderilen öğrencilerin kimlikleri, sevk ve dönüş tarihleri arşiv belgeleri ışığında listelenecektir. Son olarak araştırma, özellikle yurt dışına öğrenci gönderme konusunda İran ve Japonya’nın ilk hareketlerini göstererek konunun küreselliğini ortaya koymaktadır.