Mustafa Emir Küçük - Urban Parks of Istanbul in the Late Ottoman Empire: Constructed Nature for Recreation Aims

This thesis examines the construction processes and perception of early urban parks of Istanbul in the late nineteenth and early twentieth cen-turies. Parks as constructed natural spaces developed on the interna-tional scale in the nineteenth century. The first urban parks of Istanbul, Taksim and Çamlıca Gardens in 1870, Tepebaşı Garden in 1880, and Gü-lhane Garden in 1913 were constructed. This thesis tries to show the different features of parks from public gardens known as mesire. Moreover, the motivation for creating these parks and their construction processes will be analyzed. This analysis and memoirs written at that time will demonstrate the profile of park goers. This thesis argues that the profile of park goers in the nineteenth century were cultural and political elites rather than ordinary people. Furthermore, the prohibition of Muslim women's entrance into parks is another aspect of this study. While the analysis of regulations on the situations of Muslim women draws a background, the represen-tation of Muslim women in parks in the novels will be discussed to see the perception of parks. This study asserts that parks were perceived as a threat to the morality of society in the late Ottoman Empire. The documents of Ottoman records, newspapers and journals, memoirs, and novels will be used as primary source in this thesis.

Bu tez, on dokuzuncu yüzyıl sonu ile yirminci yüzyıl başında İstanbul'da kurulan ilk parkların inşa süreçlerini ve bu parkların nasıl algılandığını incelemektedir. İnşa edilmiş doğayı barındıran parkların dünyada ortaya çıkması on dokuzuncu yüzyıla denk gelmektedir. Istanbul'un ilk parkalrı Çamlıca ve Taksim Bahçeleri 1870'de, Tepebaşı Bahçesi 1880'de, Gülhane Park'ı 1913'de kurulmuştur. Bu tez, öncelikle parkların mesirelerden farkını ortaya koymaya çalışacaktır. Daha sonra, parkların yapılış amaçları ve süreçleri analiz edilecektir. Bu analiz ve o dönemde yazılmış hatıratlar parkların ziyaretçileri hakkında bir profil çizmektedir. Bu çalışma park ziyaretçile-rinin dönemin politik ve kültürel elitlerinden oluştuğunu iddia etmekte-dir. Müslüman kadınların parka girişlerinin yasaklanması, bu tezin bir diğer konusudur. Müslüman kadınlarla ilgili düzenlemeler genel bir arka plan çizerken, o dönem yazılmış romanlarda kadınların parklarda temsil ediliş şekilleri parkların nasıl algılandığını göstermektedir. Bu çalışma parkların o dönemde toplum ahlakına bir tehdit olarak görüldüğünü öne sürmektedir. Bu tezde kullanılan birincil kaynaklar, Osmanlı arşivleri, o dönemin gazete ve dergileri, hatıratlar ve romanlardır.

English