Murat Sahir Devres - The Turkish Mission Civilisatrice? Governance of Dersim as an Internal Colony (1927-1952)

Global modernity was achieved through the formation of nation-states that conducted respective versions of forced homogenization by implementing centralizing principles. This dissertation argues that the Republic of Turkey adopted many techniques of the famed mission civilisatrice of the French Third Republic; a discourse of superior core values was used to suppress the local culture and socioeconomic structure of a hitherto willingly stateless people in the mountainous region of Dersim. The quarter century considered in this dissertation coincides with the Inspectorates-General, which I argue was an internal colonial institution. Through an in-depth analysis of reports written in the late 1930s and early 1940s by Necmeddin Sahir (1898-1992), a journalist, bureaucrat and entrepreneur, as well as additional archival material, this dissertation presents a critical reading of Turkish history in relation to the Greater Dersim region, which includes present-day Tunceli. The contemporary polemic that continues to divide Turkish politics, centered around the events of 1937 and 1938, is a sensitive subject that deserves special attention in relation to contemporary identity politics in Turkey. The original contribution of this work resides in its mission to overcome political polemics surrounding these events by employing socioeconomic data from the reports of Necmeddin Sahir and interpreting them from the perspective of subaltern studies spotlighting those voices that would normally not be found in state records.

 

Modernite dünyaya, merkezileştirici ilkeler uygulayarak kendilerini zorla tek tipleştiren ulus-devletler sayesinde yayıldı. Bu tez, Türkiye Cumhuriyeti'nin belli bir noktaya kadar Fransız Üçüncü Cumhuriyeti'nin meşhur Uygarlaştırıcı Misyonunu benimseyerek, o zamana değin dağlık Dersim'de devletsiz yaşamayı seçmiş olan insanların yerel kültürünü ve sosyoekonomik yapısını ortadan kaldırmak için merkezdeki üst yapının üstünlüğüne işaret eden bir söylem kullandığını savunuyor. Aşağıdaki sayfalarda incelenen çeyrek yüzyıllık dönem, bir iç sömürge kurumu olduğunu iddia ettiğim genel müfettişlikler dönemi ile örtüşmektedir. 1930'ların sonlarında ve 1940'ların başında, gazeteci, bürokrat ve girişimci Necmeddin Sahir (1898-1992) tarafından yazılan bölge hakkındaki raporların derin analizi ve ek arşiv belgeleri ile desteklenen bu tez, okura çağdaş Tunceli İlini de içeren büyük Dersim bölgesinin geçmişini Yakın Dönem Türk tarihinin eleştirel bir okuması ile sunmaktadır. 1937 ve 1938 olayları halen günümüzde Türk siyasetini bölmeye devam eden çağdaş bir polemiktir ve Türkiye'de mevcut olan kimlik siyaseti ile ilgili daha özel çalışmalar gerektiren hayliyle hassas bir mevzudur. Elinizdeki çalışmanın özgünlüğünün bir kısmı ise Necmeddin Sahir'in raporlarında bulunan sosyoekonomik verilerin kullanımıyla söz konusu meselenin siyasi polemiklerden ayrıştırılıp, tarafsız bir çerçeveye oturtulmaya çalışmasından kaynaklanmaktadır. Bu gaye ise olağan koşullarda devlet kayıtlarında sessiz çığlıklarının belgelenmediği insanların tarihlerini yazmayı amaçlayan "ast" (subaltern) çalışmaları perspektifi ile gerçekleştirilmiştir.

 

English